hangen aan een zijden draad
In de zomer voordat ik veertig werd, zocht ik hulp van een acupuncturist. Ik hing aan een zijden draadje. En het was me helder, ik moest iets doen om niet naar beneden te storten.
Ze stelde uiteenlopende vragen en ik vertelde haar alles. Over gedoe op mijn werk. Over relatie met mijn moeder. Ergens voelde ik aan dat dit verband met elkaar hield. Dat ik er nu echt iets mee moest.
De acupuncturist keek me diep in de ogen aan en zei toen droogjes: “Je moet de navelstreng met je moeder doorknippen”.
Eerlijk gezegd, snapte ik hier niets van. Ze kon het me ook niet uitleggen. Of drong haar uitleg niet tot me door? Wat bedoelde ze nou? En hoe doe je dat in godsnaam? Ik kon er op dat moment niets mee. Haar woorden bleven me wel bij.
intuïtief schilderen
De winter ervoor gebeurde er iets wonderlijks. Ik ontdekte spontaan intuïtief schilderen. En ik wist gelijk: dit is wat ik wil! Ik trotseerde de oordelen en ideeën over mijzelf: dat ik niet creatief ben, dat het niets voor mij is en besloot om dat fluisterstemmetje serieus te nemen en zette een eerste stap. Een deur waarvan ik niet wist dat die bestond, ging open . En ik kwam thuis in een nieuw ontdekte wereld, waar je schilderend jezelf kan uitdrukken én inzicht krijgt in diepere lagen van je zijn. Mijn geluk kon niet op. Maar de realiteit van mijn leven zette me met beide voeten op grond. In de maanden hierna brokkelde de grond onder mijn voeten af. En een paar maanden later zat ik bij de acupuncturist. Hangend aan een zijden draadje.
de navelstreng
Een paar weken na de afspraak bij de acupuncturist werd ik wakker met een ingeving. Ik besloot om de navelstreng met mijn moeder door te knippen door middel van intuïtief schilderen. Geen idee hoe het moest. Ik zorgde ervoor dat ik een paar uur alleen was en bracht mijn goedkope acrylverf en een doek van Action naar de tuin. Toen ik begon te schilderen bleek dat er iets in mij was dat het precies wist. Dat deel van mijn bewustzijn werd de procesbegeleider en een ander deel onderging het proces. In de eerste stap kwam intuïtief en abstract de veel te strakke navelstreng in beeld. De pijn die ik voelde door de verstikking werd de tweede laag. Het schuurde. Het jeukte. Het brandde. En langzaam maakte ik me al schilderend los.
dit was pas het begin
En ja lieve lezer, als jij dacht dat je een halleluja verhaal zou krijgen, dan heb je gelijk, Maar voordat het halleluja kon worden, moest eerst de zijden draad waar ik aan hing, kapot. Moest de open wond door het losknippen van de navelstreng eerst rotten om daarna te kunnen helen.
En zo kwam ik erachter dat die ochtend in de tuin pas begin was van het proces. Ik had geen idee dat werkelijk loskomen van de emotionele en energetische navelstreng zo pijnlijk zou zijn. En wat ik al helemaal niet wist is welk potentieel in mij vrij zou komen als ik de pijn doorstond.
los
Hoe meer ik mij los probeerde te maken van mijn moeder. Hoe harder zij aan mij trok. Ze wilde haar dochter niet kwijt. Althans het beeld dat zij had geschapen hoe haar dochter moest zijn. Voor mij voelde het alsof zij zich als een octopus aan mijn lichaam hechte. En iedere keer als ik een tentakel loskreeg, schoot het uit mijn handen en klemde het zich nog steviger aan mij vast. Hoe meer afstand ik nam, hoe heftiger zij reageerde. Op het werk werd het ondertussen ook ondragelijk. Met als hoogtepunt een conflict. Ik kon het niet meer aan. En voordat ik het echt door had, brak de zijden draad waaraan ik hing en lag ik onder in een diep put. Ik raakte burn-out.
innerlijk kind
Met mijn moeder een openhartig gesprek voeren, was niet echt een optie. In therapie begon ik in te zien wat er aan de hand was. Een emotioneel onvolwassen moeder, die zich aan haar kind vastklampt. Het kind, ik in dit geval, werd verantwoordelijk gesteld voor hoe zij zich voelde. Het kind moest haar geven wat zij nodig had. Maar ik kon dat niet meer en wilde dat ook niet. Ik had zelf een moeder nodig, die me zag staan. Die kon zorgen voor het kind in mij. Dus daar waren we dan; een moeder die liever een andere dochter had en een dochter die liever een andere moeder had.
Verplichte bezoeken en telefoontjes waren een marteling voor mij. Toch was het verbreken van contact nooit een optie. Ik heb me in die tijd wanhopig afgevraagd of ik haar ooit zou kunnen ontmoeten op een plek waar we elkaar konden zien en verstaan. En ik heb gefantaseerd wat ik zou zeggen als ik een toespraak tijdens begrafenis van mijn moeder hield. Werkelijk alles kwam langs en ik moest alles doorvoelen. Om uiteindelijk te leren om mijn eigen moeder te zijn. Ik moest leren om het kleine meisje in mij te geven wat zij nodig had.
wake up call
En terwijl ik in de put verbleef. Gebroken, Opgebrand. Energieloos. Ontdekte ik waar mijn lichtje van aanging. Ik leerde mijzelf uit te drukken in het schilderen, in klei en in (zelf verzonnen) rituelen. In het bos vond ik mijn troost en mijn rust.
Ik begreep langzaam dat mijn ziel in mijn baan uitgehold raakte. Dit was mijn wake-up call.
Ik besloot mijn schaarse energie in creatie en heling te stoppen. Alles wat ik in mijzelf tegenkwam, bracht ik in beeld. Mijn schilderwerk veranderde langzaam van modderige naar kleurrijke en heldere beelden. Mijn hompjes klei veranderden in stevige moederfiguren. En het meisje in mij begon zich veilig en gevoed te voelen. Mijn ziel leefde weer op.
kunst
En terwijl ik emotioneel volwassener werd, kwam er ontspanning in relatie met mijn moeder. Dit hele proces kreeg vorm en kleur op het doek. Hoe meer ontspanning in relatie met mijn moeder ontstond, hoe vrijer ik in expressie werd. Het zaadje dat al lang in mij onderbewuste lag, kreeg eindelijk de kans om licht en voeding te ontvangen. Het ontkiemde en toen was er geen weg meer terug naar een baan waar mijn licht juist van uitging. Na een tijdje werd het me helder: ik ben hier om kunst te maken en vrouwenwerk te doen. Op enig moment begon ook mijn moeder mijn schilderwerk op te merken. Vooral het werk in bepaalde kleuren sprak haar aan. Die heftige beelden, daar had ze het minder mee.
de magie
Fast forward neem ik je mee naar mijn expositie van drie weken geleden. Mijn beide ouders waren er ook. Om een beetje te helpen en ook om te zien waar mijn werk hangt. Dat vonden ze erg leuk. Maar daar bleef het niet bij. Mijn moeder kwam tot mijn grote verassing opeens de zaal binnen, toen ik met een groep mensen een Voel-experiment ging doen. Mijn moeder, die nooit iets zoals mindfulness of mediatie heeft gedaan, noch ooit interesse heeft getoond in innerlijk werk, zat daar opeens in de kring. Ze had geen idee dat ze zich fysiek, emotioneel en spiritueel voor mijn werken zou gaan openstellen of wat we gingen doen. Maar ze wilde er graag onderdeel van zijn, En ook al was ik verbaasd dat ze er zat, kon ik me snel herpakken en moeiteloos mijn werk doen. Misschien gaf haar aanwezigheid en deelname aan het experiment mij extra kracht en helderheid. Hoe dan ook, het was een magische ervaring voor mij. Ik ontmoete een deel van mijn moeder die ik anders nooit had ontmoet. Opeens was ze bereikbaar voor mij. Het is alsof de vrijheid die ik in mijzelf vond ook iets in haar heeft bevrijd. Op een ongebruikelijke manier, gaf ze me wat je als dochter van je moeder nodig hebt. Een moeder die je ziet.
de cirkel is rond
Toevallig werd dit Voel-experiment, waaraan mijn moeder aan deelnam, gefilmd door mijn dochter. Een paar dagen geleden keek ik de beelden terug. Tot mijn verwondering zag ik dat mijn moeder met dit werk op de afbeelding ‘werkte’ toen we bezig waren met de emotionele laag. Hoe toepasselijk dat ze precies dit werk koos. Mijn eerste innerlijke portret, een krachtig en intens beeld dat symbool staat voor dit proces.
Het besef dat mijn moeder én mijn muze én deelnemer én getuige is geworden van mijn werk, is een onbeschrijfelijk gevoel. Als twee volwassen vrouwen, moeder en dochter, die in de aardse sferen het leven totaal anders beleven en elkaar niet altijd kunnen vinden of verstaan, ontmoeten we elkaar nu in een andere dimensie door middel van kunst.
En terwijl ik dit schrijf springen de tranen in mijn ogen.
De cirkel is, vlak voordat ik 47 word, hiermee rond.